الرئيسية
بديل
يك هواپيماي جنگنده به يك هواپيماي بمب افكن مانند اين است كه ماشين
روداستـر road star S2000 شركت هوندا را به ماشين سنگين باربري تبديل
كنيد. هواپيماهاي جنگنده كه براي جنگ ها و نزاع هاي هوايي طراحي شده اند
اكثراً كوتاه هستند و بسيار سريع، با قدرت مانور بالا در صورتيكه
هواپيماهاي بمب افكن به گونه اي طراحي شده اند كه توانايي حمل تسليحات
زياد، برد بالا و سقف ارتفاع بالايي دارند.
با تمامي اين مشكلات شركت
قديمي لاكهيد مارتين (Lockheed Martin) كه يكي از درخشان ترين شركت هاي
هواپيما سازي دنيا است اين بار تصميم به ساخت يك هواپيماي دوزيست كرده
است.
يك جنگنده - بمب افكن كه تمامي پايه هاي طراحي از روي هواپيماي
جنگنده F-22 كه يك جنگنده تمام عيار است صورت گرفته است. اين بار با تغيير
نامي كوچك با هواپيماي بسيار پيشرفته اي روبه رو هستيم به نام FB-22 كه
علامت F نشانه جنگنده (Fighter) و B نشانه بمب افكن (Bomber) بودن آن است.
قرار است تمامي تست هاي پروازهاي FB-22 در پايگاه ادواردز در ايالت
كاليفرنيا انجام گيرد. تاكيد بر ساخت FB-22 را در واقع مي توان از سانحه
۱۱ سپتامبر به بعد دانست. تا قبل از حمله آمريكا به افغانستان نيروي هوايي
آمريكا برآورد كرده بود كه با وجود بهينه سازي بمب افكن هاي B-2 وB
B1-B-52 ديگر آمريكا تا سال ۲۰۳۰ ميلادي احتياجي به ساخت هواپيماي بمب
افكن ندارد.
در سال ۱۹۹۱ بمب افكن هاي B-52 بسيار عالي عمل كردند و
هر كدام توانايي حمل ۳۰۰۰۰ پوند تسليحات را داشتند ولي دو مشكل بزرگ وجود
داشت. سرعتشان پايين بود و رادار گريز (Stealth) نبودند. در عمليات مقابل
طالبان و گروه القاعده نيروي هوايي آمريكا به اين نتيجه رسيد كه كمبودي در
يگان بمب افكن هايش دارد. در جنگ خليج اكثر بمب افكن ها از نزديكي محدوده
كشورهايي چون عربستان به پرواز در مي آمدند. اما اين بار بمب افكن هاي B-1
وB-52 از پايگاه هوايي ديگوگارسيا (Diego Garcia) در انگلستان به پرواز در
آمدند و تا افغانستان بدون سوختگيري رفتند و اين امر «پيمودن مسافت زياد»
باعث مي شود كارايي كه هواپيماها مي توانند در چندين ماموريت كوتاه برد
داشته باشند را تنها در يك ماموريت بلندبرد صرف كنند.
فسران
آمريكايي در پي تفكراتي كه براي خاورميانه دارند احساس كردند كه اگر اين
فشارها بر خاورميانه بيشتر شود، چنين بمب افكن هايي نمي توانند تمامي
نيازهاي نيروي هوايي را ارضا كنند زيرا B-52ها ديگر ۴۰ ساله شده اند و
مابقي بمب افكن ها نيز «به جز B-2» استطاعت انجام تمامي اين ماموريت ها را
ندارند. پس سال ۲۰۰۳ را سالي براي قدرت و زندگي تازه دادن به هواپيماهاي
بمب افكن دانسته اند.
اين طرح جديد با نام FB-22، بمب افكني است كه از خانواده
F-22
محسوب مي شود و از نظر اندازه ابعاد بزرگي چون B-2 و B-22 ندارد. ميان
اندازه است و مي تواند سريعتر و بالاتر از هر بمب افكن ديگري پرواز كند با
سقف پرواز ۶۰۰۰۰ پا و سرعت ۱۲۰۰ مايل در ساعت.يكي از مهمترين مسايل در
FB-22
استفاده از تمامي تجهيزات مدرن است تا قدرت حمل همه نوع بمب و موشك را
داشته باشد. به عنوان مثال جديدترين بمب هاي آمريكا به نام بمب هاي كم
ضخامت (Small Diameter Bomb) كه توسط ماهواره ها هدايت مي شوند و به كمك
سيستم موقعيت ياب جهاني (GPS) هدف خود را پيدا مي كنند. FB-22 مي تواند در
يك پرواز ۲۴ عدد از اين نوع بمب ها را با خود حمل كند كه آمار بسيار جالبي
است و مي تواند جايگزيني عالي براي بمب افكن هاي قديمي باشد.
يكي از
مهمترين مسايلي كه در ساخت F-22 پيش گرفته شده بود ساخت آن با هزينه كم
بود. چنين ايده اي در ساخت FB-22 نيز ديده مي شود و قرار است نيروي هوايي
آمريكا يكي از ارزان ترين و باارزش ترين بمب افكن ها را به جهانيان معرفي
كند. رييس نيروي هوايي آمريكا آقاي جان پي جامپر (John P.Jumper) نسبت به
طرحي كه قبلاً ارائه شده بود و مبني بر قرار دادن بمب هاي مدرن در خود
F-22علاقه
مندي نشان داده بود و مي گفت براي نفوذ به خط هاي دفاعي دشمن احتياج به
سرعتي حدود ۵/۱ يا ۷/۱ ماخ است كه F-22 توانايي اش را دارد، او مي گويد
F-22 جنگنده اي است كه دست هيچ موشكي به آن نمي رسد.
از همان زمان
مباحثه هايي بر سر تغيير شكل F-22 از يك جنگنده به بمب افكن آغاز شد. در
مورد تغيير طراحي F-22 رييس امنيت نيروي هوايي، آقاي جيمز راش(Jemes
Roche) بسيار تاكيد مي كرد ولي از طرف ديگر جامپر علاقه اي نشان نمي داد.
ادله اي براي اين طرح وجود داشت. اول اينكه تعداد بسيار كمي بمب هاي كم
ضخامت در F-22 جا مي گرفت، دوم اينكه F-22 برد نسبتاً كمي داشت با وجود
اينكه قابل سوختگيري در آسمان بود و اين امر راش را آزرده مي كرد. زيرا
بايد همواره يك هواپيماي سوخت رسان، F-22 را پشتيباني كند و سرانجام راش
موفق به گرفتن راي اكثريت آرا شد و قرار شد طرحي جديد برپايه F-22بسازند.
ين
امر به شركت لاكهيد مارتين سپرده شد كه بسياري از مسايل طراحي هنوز به
صورت محرمانه در آنجا نگهداري مي شود و ما اطلاعات دقيقي درباره آن در دست
نداريم با وجود اين هم اكنون تمامي طراحي ها به پايان رسيده و قرار است
چندين نمونه آزمايشي از FB-22 ساخته شود.
اطـلاعات كمـي كه در دست
است مبني بر تغييرات درF-22 حاكي از آن است كه بال هـاي FB-22 دلتاشكل است
و هيچ بالچه عقب (دم=Tail) ندارد. بال هايش بزرگتر از F-22 است تا برد
بيشتري داشته باشد زيرا بال ها يكي از مهمترين منابع ذخيره سوخت هستند و
هرچه بزرگتر باشند، سوخت بيشتري در آنها جا مي گيرد. به گونه اي بر سوخت
FB-22 تاكيد شده است كه ۸۰ درصد توانايي حمل سوخت بيشتري نسبت به F-22
دارد. از طرف ديگر بدنه FB-22 ۱۰ فوت طويل تر از F-22 است تا بتوان فضايي
مناسب را براي قرار گرفتن بمب ها در نظر گرفت.
چنين فضايي مي تواند
جاي ۲۴ بمب كم ضخامت را فراهم آورد. در مورد موتورهايش هنوز اطلاعات دقيقي
نداريم اما احتمالاً قراراست به جــاي دو موتور توربوفن مدل F119شركت پرت
و ويتني (Partt and Whitney) ، FB-22به موتورهاي با مدل F135 تجهيز شود.
F135ها موتورهايي هستند كه در هواپيماي مدرن F-35 به كار گرفته شده اند.
نامزد ديگر در موتورها، موتور F-136 شركت جنرال الكتريك است. F-136 ها
قدرتمندتر و بازدهي بالايي دارند و از همه مهمتر ارزان تر از انواع ديگر
موتورها هستند.
مدير پروژه FB-22 آقاي باب ريردن (Bob Rearden) مي
گويد با اين موتورها ( F-136) مي توان ۲۰۰۰ مايل به برد FB-22 بيفزاييم.
سقف پرواز FB-22 ، ۶۰۰۰۰ پا است كه در اين صورت مي تواند ۲ مايل بالاتر از
بسياري از محدوده موشك هاي زمين به هوا قرار بگيرد. از مسايل مهم در
FB-22وجود رادارهاي بسيار پيشرفته است كه مي تواند از فاصله ۱۰۰ مايلي
تمامي اهداف را به خوبي تشخيص دهد و با وجود سامانه اي به نام ALR-94 كه
در دماغه اش قرار دارد، حساسيت رادارها چندين برابر شده است.
نظير
چنين كاري (طراحي يك بمب افكن از يك جنگنده) در سال ۱۹۸۲ ميلادي بر روي
جنگنده F-16 انجام شد كه پروژه اي با مديريت هري هيلاكر (Harry Hillaker)
بود براي ساخت يك بمب افكن از روي F-16 با نام F-16xl. بعد از به وجود
آمدن پروژه ساخت جنگنده پيشرفته تاكتيكي كه حاصل آن هواپيماي F-22 بود
ديگرF-16xl از يادها محو شد و هرگز ساخته نشد.
ما
اين بار قضيه متفاوت است. FB-22 هم يك نياز است هم يك هواپيماي بسيار
پيشرفته و با وجود جنگنده ها و بمب افكن هاي رادار گريز و پيشرفته چون
F-35 و B-2شركت لاكهيد مارتين هنوز بر ساخت FB-22 پافشاري مي كند.
بمب هاي كم ضخامت كه هم اكنون در نيروي هوايي آمريكا مورد استفاده قرار مي گيرد، تقريباً نصف كوچكترين بمب هاي ماقبل است.
در
ارزيابي كه توسط شركت بوئينگ (Boeing) با كمك نيروي هوايي انجام شد، بمب
هاي كم ضخامت (Small Diameter) توانستند ۸۵ درصد از اهداف را در آزمايشات
منهدم سازند. قدرت انهدام اين بمب ها برابر بمب ۱۰۰۰ پوندي GBU-32 است كه
نسبت به وزنش يك پديده محسوب مي شود.
براي ساخت بمب هاي كم ضخامت
رقابت سختي ميان بوئينگ و لاكهيد مارتين وجود دارد و قرار است نيروي هوايي
آمريكا تا آخر سال ۲۰۰۳ برنده اين رقابت را مشخص سازد.
اولين هواپيمايي كه بمب هاي كم ضخامت را حمل خواهد كرد، جنگنده F-15E خواهد بود و بعد از آن F-22 . شايد تا آن زمان
FB-22
نيز ساخته شود و بتوان آن را هم به بمب هاي كم ضخامت تجهيز كرد. با وجود
اينكه طبق قرارداد شركت لاكهيد بايد تا سال ۲۰۱۳ تمامي F-22 ها را به
نيروي هوايي تحويل بدهد در كنارش اميدوار است كه طرح FB-22 نيز به او
واگذار شود.با وجود ارزيابي هاي مختلف و صرفه جويي هايي كه در ساخت
FB-22 شده است، قيمت تخميني آن هر فروند ۱۰۰ ميليون دلار برآورد شده است.
پنتاگون
هنوز در حال ارزيابي طرح FB-22 است ولي از طرفي ديگر راش موكداً مي گويد
با وجود نياز به يك بمب افكن سريع و بلندپرواز ما طرح FB-22 را با جديت
تمام دنبال خواهيم كرد. در هر صورت
FB-22هنوز يك هواپيماي مفهومي
(Concept) است و طرح هايش همه بر روي كاغذ است و بايد منتظر باشيم تا
اولين نمونه آزمايشي آن ساخته شود و نتايج آن مشخص شود.
با این
وجود در سالهای گذشته این طرح با چالشهای فرواوانی روبرو گشته این طرح با
مخالفت شدید سنا مواجه شد چرا که سناتور ها معتقدند نیروی هوایی با وجود
رپتور دیگر نیازی به جنگنده ی پرخرجتر ندارد این دحالیست که نیروی هوایی
همچنان تشنه ی بدست آوردن این دوقولیه افسانه ایست