الرئيسية
مایکروسافت ویندوز (به انگلیسی: Microsoft Windows)، در فرهنگ رایانه عنوان سیستم‌عاملی است که شرکت مایکروسافت آن را برای رایانه‌های شخصی (PC) تولید کرده‌است. این سیستم‌عامل، نسخه‌های متعددی دارد که از سال ۱۹۸۵ تاکنون به بازار عرضه شده‌اند.
ویندوز، در زمرهٔ سیستم‌عاملهای چندوظیفه‌ای (Multi-task) به شمار می‌رود و قابلیت اجرای هم‌زمان چندین برنامه را دارد.
ویندوز، اکثر امکانات خود را از طریق واسط کاربری گرافیکی (GUI) عرضه می‌کند. در محیط گرافیکی ویندوز، هر برنامه، در یک کادر یا قاب مشخص اجرا میشود که اصطلاحاً آن را پنجره می‌نامند؛ کاربر میتواند پنجره‌ها را جابه‌جا کرده و یا اندازه آنها را تغییر دهد. همچنین، برای خروج از یک برنامه هم میتواند پنجرهٔ حاملِ آن برنامه را ببندد.
ویندوز حاوی ساختارهای داخلی شبکه‌ای است که به کاربر امکان میدهد تا اگر به شبکه‌ای متصل بود فایلها و داده‌های خود را به اشتراک گذارد. در یک تشکیلات بزرگ، clientهای ویندوز برخی به سرورهای یونیکس و NetWare متصل میشوند. نسخه‌های سرور این سیستم عامل (ویندوز ان‌تی و ۲۰۰۰ و ویندوز پروفشنال اکس‌پی) قابلیت کنترل شبکه‌های کوچک تا بزرگ را با امکانات وسیع دارند.
تاریخچه
اولین نسخهٔ ویندوز در سال ۱۹۸3 عرضه شد (ویندوز ۱.۰). این سیستم‌عامل، یک واسط کاربری گرافیکی و محیطی پنجره‌ای را تحت سیستم عامل دیسکی یا همان DOS فراهم می‌ساخت. ویندوز ۲.۰ نیز در سال ۱۹۹۷ به عنوان ارتقایی (upgrade) بر این سیستم‌عامل روانهٔ بازار شد. این نسخه، بعداً با خصوصیاتی جدید مانند قابلیت روهم قرار گرفتن پنجره‌ها بنام ویندوز/۲۸۶ و بعد ویندوز/۳۸۶ ارایه شد. در سال ۱۹۹۲، ویندوز ۳.۰ ارایه شد که نسبت به نسخه‌های قبلی، بسیار متحول شده بود. در سال ۱۹۹۵، شرکت مایکروسافت با ارایه ویندوز ۹۵ تحولی را در ویندوز و سیستم‌عاملهای کامپیوترهای شخصی بوجود آورد. روند ارایه و بهینه‌سازی این سیستم‌عامل، همچنان با ویندوز ۹۸، ME و XP، برای رایانه‌های شخصی و ویندوز NT و ۲۰۰۰ برای شبکه‌ها ادامه یافت. امروزه، ویندوز، مشهورترین و پرمصرفترین سیستم‌عامل جهان به شمار می‌رود. مایکروسافت با بروزرسانی و بهینه‌سازی این سیستم‌عامل قصد دارد تا تمام توقعات کاربران از یک سیستم‌عامل مناسب برآورده سازد.
امنیت
امنیت در سیستم‌عامل ویندوز از مهم‌ترین نقاط ضعف آن بوده است. تحقیقی که تحت نظر کوین میتنیک انجام شد نشان داد که یک سیستم Windows XP حفاظت نشده در اینترنت تنها ۴ دقیقه دوام آورد. همچنین طبق آمار ۸۰٪ از کاربران Windows حداقل به یک ویروس یا نرم‌افزار جاسوس آلوده هستند.
OS/2 تا Windows
در سال 1985 مایکروسافت و IBM با هم برای درست کردن و گسترش دادن OS/2 شریک شدند. OS/2 وارد بازار شد با یک سخت افزار که طراحی آن متعلق به IBM بود و PS/2 نام داشت. کمی بعد در فبریه سال 1986 مایکروسافت دوباره به واشنگتن(ردموند) تغییر مکان داد. یک ماه بعد کمپانی عمومی شد و 61 میلیون دلار در $21.00 در هر سهم بدست آورد. درسال 1989، مایکروسافت در Comdex فراخوان انتشار Windows 3.0 را در سال 1991 داد. در 16 می‌‌سال 1991 بیل گیتس به کارمندان مایکروسافت از جدایی از OS/2 خبر داد و از آن به بعد مایکروسافت روی محصول خود Windows و Windows NT kernel زوم کرد. بعضی از کسانی که با ویندوز مخالف بودند سورپرایز شدند و شروع به گفتن آن کردند که مایکروسافت در حال انجام یک فعالیت غلط است. ولی بعد از انتشار ویندوز ورق برگشت و کاربران OS/2 به سرعت کاهش یافت و کاربران ویندوز با سرعت هر چه تمام تر افزایش یافت و تبدیل به بهترین برنامه برای PC شد. بعضی از عقاید بر این اساس بود که علم درونی ویندوز کرنل رقیب هایش را نابود میسازد و چنین هم شد. سپس در این حین کمپانی، نرم افزار آفیس را منتشر کرد که حاکم تمام در بیزینس شد و تمام رقبا را عقب زد.
Windows 95
نسخه ویندوزی از مایکروسافت که در سال 1995 ساخته شد. ویندوز 95 ماندگاری زیادی نداشت و اکنون تعداد معدودی از این سیستم عامل استفاده می‌‌کنند.
Windows 98
نسخه ویندوزی از مایکروسافت که در سال 1998 ساخته شد و در واقع نسخه به روز شده ویندوز 95 می‌‌باشد. (این ویندوز Memphis هم نامیده میشود) استفاده از این ویندوز به طور گسترده در جهان وجود داشت و هم اکنون هم مورد استفاده می‌‌باشد. از امکانات این می‌‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
•مرورگر مستقل مایکروسافت
•توانایی فرستادن و گرفتن نامه‌های الکترونیکی
•گرافیک 32 بیتی (FAT32)
•حمایت کردن USB
•حمایت کردن DVD
Windows ME
Windows Millenium Edition نسخه به روز شده ویندوز 98 که در سال 1999 و 2000 عرضه شد. نسخه ویندوزی از مایکروسافت که در سال 1998 ساخته شد و در واقع نسخه به روز شده ویندوز 95 می‌‌باشد. (این ویندوز Memphis هم نامیده میشود) استفاده از این ویندوز به طور گسترده در جهان وجود داشت و هم اکنون هم مورد استفاده می‌‌باشد.
Windows NT
سیستم عاملی که در سال 1993 توسط شرکت مایکروسافت ، ارائه گردید. Windows NT بر خلاف ویندوز به وجود سیستم MS-DOSوابسته نیست به عبارت دیگر یک سیستم عامل خودکفا بوده و یک رابط گرافیکی کاربر دارد. Windows NT یک سیستم عامل چند وظیفه‌ای 32 بیتی با ویژگیهای شبکه سازی، چند پردازشی قرینه ای، بندکشی و امنیتی می باشد. این سیستم عامل بر روی سخت افزارهای متنوعی از جمله سیستم‌های برپایه ریزپردازنده‌های 80386 و 80486 و پنتیوم اینتل، ریزپردازنده‌های DEC AlphaAXP، ریزپردازنده‌ای MIPS، و همچنین در کامپیوترهای چند پردازنده‌ای به اجرا در می‌آید. Windows NT تا 4 گیگا بایت حافظه مجازی را تحت پشتیبانی قرار داده و میتواند برنامه‌های کاربردی OS/2، MS-DOSو POCIX××××× را به اجرا درآورد.
Windows 2000
سیستم عاملی برای کامپیوترهای سرور که توسط مایکروسافت در سال 2000 عرضه شد.
خانواده Windows 2000 Server
سرویس دهندگان NET Enterprise .، بر خلاف نام خود که ممکن است این تصور را ایجاد نمایند که صرفا" نیازمند استفاده از Windows .NET Server 2003 می‌‌باشند، می‌‌توانند بر روی خانواده بزرگ Windows 2000 Server اجراء گردند. لازم به یادآوری است که برخی از سرویس دهندگان NET Enterprise .، نظیر Exchange Server 2000، بر روی نسخه‌های Windows .NET Server 2003، اجراء نخواهند شد. برخی از سرویس دهندگان موجود NET Enterprise .، همچنان بر روی نسخه ویندوز NT server 4.0 اجراء می‌‌گردند، این نوع سرویس دهندگان دارای ویرایش‌های خاصی می‌‌باشند که امکان استفاده از ActiveDirectory را برای آنان فراهم می‌‌نماید. تعداد نرم افزارها و محصولاتی که می‌‌توان آنها را بر روی Windows NT اجراء نمود، بتدریج به سمت صفر میل خواهد کرد. در این مقاله فرض میشود که شما حداقل از نسخه Windows 2000 Server، استفاده می‌‌نمائید. ویندوز 2000 دارای سه نسخه متفاوت سرویس دهنده است. تعداد نسخه‌های فوق را می‌‌توان از لحاظ فنی به چهار نسخه نیز تعمیم داد .(در صورتیکه سیستم عامل سرویس گیرنده Windows 2000 Professional را نیز در نظر بگیریم). هر نسخه بمنظور اهدافی خاص طراحی و دارای مجموعه‌ای ازپتانسیل‌ها و قابلیت‌های مختص بخود است . نسخه استاندارد سرویس دهنده 2000، «Windows 2000 Server»، نامیده میشود. نسخه فوق، نسخه پایه سیستم عامل بوده و شامل تمامی قابلیت‌ها و پتانسیل‌های لازم و مورد نیاز سرویس دهندگان NET Enterprise .، است. هر کامپیوتر مبتنی بر سیستم عامل Windows 2000 Server دارای ویژگیهایی نظیر: یک کنترل کننده Domain مربوط به ActiveDirectory و سرویس‌های ارتباطی شبکه است. نسخه فوق، دارای محدودیت‌های مختص بخود است. حمایت از حداکثر چهار پردازنده و چهار گیگابایت حافطه اصلی (RAM)، نمونه‌هایی از محدودیت‌های نسخه فوق، می‌‌باشد. زمانیکه برنامه‌ها اجراء می‌‌گردند به آنها یک فضاء ثابت حافظه و بمیزان دو گیگا بایت نسبت داده میشود. در صورتیکه کامپیوتر دارای حافظه فیزیکی کمتری باشد، سیستم عامل از فضائی بر روی دیسک که Swap file و یا page file نامیده میشود برای ایجاد حافظه مجازی، استفاده می‌‌نماید.
Windows 2000 Datacenter Server
نسخه جامع و بسیار بزرگ ویندوز 2000، Windows 2000 Datacenter Server نامیده میشود. این نسخه حداکثر شصت و چهار گیگابایت حافظه اصلی (RAM) و سی و دو پردازنده را حمایت می‌‌نماید. نسخه فوق دارای تمامی قابلیت‌های کلاسترینگ نسخه Advanced Server و سایر پتانسیل‌های استاندارد می‌‌باشد. از نسخه فوق ،در محیط‌هایی با قابلیت‌های محاسباتی و عملیاتی بسیار بالا، استفاده می‌‌گردد. علاوه بر آمار شگفت انگیز نسخه فوق در رابطه با میزان حافظه و تعداد پردازنده، ماکروسافت ادعا نموده است که زمان فعالیت بدون خرابی (Uptime) سیستم عامل فوق، 99.999 % است. در صورتیکه قصد تهیه این نسخه ویندوز را داشته و بدنبال قیمت آن می‌‌باشید، هرگز در این راه موفق نخواهید شد. چون شما نمی‌توانید نسخه‌ای از آن را خریداری نمائید. ماکروسافت، صرفا«نسخه فوق را به تولید کنندگان سخت افزار سرویس دهنده (معمولا» OEM نامیده شده و اقتباس شده از Original Equipment Manufactures است) عرضه می‌‌نماید. شرکت‌های تولید کننده، پیکربندهای خاصی را در رابطه با سخت افزار سرویس دهنده انجام و بمنظور سازگاری با DataCenter Server آن را بررسی، تست و در ادامه سرویس دهندگان فوق، به شرکت‌های متقاضی بهمراه سیستم عامل Datacenter Server فروخته می‌‌گردد. سیستم و نحوه پشتیبانی Datacenter، نسبت به سایر نسخه‌های ویندوز نیز متفاوت است. ماکروسافت حمایت فنی مستقیمی در رابطه با نسخه فوق را ارائه نمی‌دهد. در مقابل، OEM، کانال ارتباطی و پشتیبانی لازم را با مشتریان مربوطه، برقرار خوادهد کرد. یکی از نکات مهم پشتیبانی Datacenter، عدم مجاز بودن اعمال تغییرات و اصلاح پیکربندی سخت افزار سرویس دهنده، بدون کسب مجوز لازم از OEM است.
Windows 2000 Advanced Server
این نسخه، شامل تمامی ویژگی‌ها و پتانسیل‌های نسخه Windows 2000 Server بعلاوه امکانات اضافه دیگری است. نسخه فوق، نیز دارای محدودیت‌های خاص خود است. حمایت از حداکثر هشت پردازنده و هشت گیگابایت حافظه، نمونه‌هایی در این زمینه می‌‌باشند. این نسخه، تغییراتی را درارتباط با مدل حافظه استفاده شده توسط برنامه ها، ایجاد نموده است. در این راستا سه گیگابایت ارائه و صرفا«از یک گیگا بایت برای سیستم عامل، استفاده میشود. بدین ترتیب، برنامه‌های بزرگی نظیر SQL Serevr، از مزایای حافظه RAM بخوبی بهره مند خواهند شد. نسخه فوق، همچنین دارای امکاناتی نظیر: کلاسترینگ (Clustering) و Network Load Balancing Service، است. با اینکه اکثر سرویس دهندگان NET Enterprise .، بصورت نسخه Enterprise Edition در دسترس می‌‌باشند، ولی این بدین مفهوم نیست که آنان نیازمند استفاده از نسخه Advanced Server می‌‌باشند. مثلا» Exchange Sever Enterprise Edition، قادر به اجراء بر روی Windows 2000 Server است (در چنین حالتی، نمی‌توان از امکان کلاسترینگ Exchange استفاده گردد، مگر اینکه آن را بر روی نسخه Advanced Server نصب نمود).
Windows XP
آخرین محصول مایکروسافت تا پایان سال 2002 که سیستم عاملی بسیار قوی و زیبا می‌‌باشد و برای کار با internet مناسب می‌‌باشد .
Windows NET Server 2003
خانواده Windows .NET Server 2003 Windows .NET Server 2003، آخرین نسخه‌های تولید شده در رابطه با محصولات ویندوز شرکت ماکروسافت، بوده و نسخه بعدی خانواده Windows 2000، می‌‌باشند. تمام نسخه‌های Windows .NET Server 2003، شامل گزینه‌های رابط کاربرWindows XP و یا themes نیستند. این بدین علت است که themes نیازمند منابع اضافه‌ای است و برای یک سرویس دهنده مناسب بنظر نمی‌رسد، منابع را صرف انجام چنین عملیاتی آنهم در رابطه با بخش رابط کاربر بر روی سرویس دهنده نماید. بنابراین زمانیکه سیستم را با استفاده از ویندوز 2003، برای اولین مرتبه راه اندازی می‌‌نمائید، از اینترفیس آن تعجب نکنید .(اینترفیس ویندوز 2000 را در مقابل اینترفیس جدید XP مشاهده، خواهید کرد). خانواده Windows .NET Sever 2003 دارای چهار نسخه متفاوت است:
Windows .NET Server 2003 ،Web Edition، یک نسخه مناسب، سریع و ارزان! برای پلات فرم مبتنی بر سرویس دهنده وب است.
Windows .NET Server 2003 ،Standard Edition، که معادل Windows 2000 Server است.
Windows .NET Server 2003 ،Enterprise Edition. که معادل Windows 2000 AdvancedSever است.
Windows .NET Server 2003 ،Datacenter Edition. که معادل Windows 2000Datacenter Server است.
ماکروسافت، نام Windows .NET Server 2003 را دو مرتبه قبل از عرضه آن تغییر داده است. (Windows 2002 به Windows .NET Server و سپس به Windows .NET Server 2003). در ادامه ما همچنان از اسامی کوتاه نظیر Windows .NET Standard Server نسبت به نام رسمی Windows .NET Server 2003 Standard Edition، استفاده خواهیم کرد.
با معرفی Windows .NET Web Server 2003، ماکروسافت قانون (بدعت) مربوط به انتخاب یک نسخه بمنظور یک کار خاص را تغییر داده است. Windows .NET Standard Sever، همچنان اولین گزینه برای اکثر برنامه‌ها است. Enterprise Server، امکانات مناسبی را در رابطه با حافظه و کلاسترینگ، اضافه نموده است .نسخه Datacenter همچنان در اختیار OEM گذاشته میشود(همانطور که دررابطه با ویندوز 2000 عمل می‌‌گردید). Windows .NET Web Server، یک ایده جدید بوده و هدف آن رقابت در جهت ارائه یک سرویس دهنده وب با قیمت مناسب! با سایر تولیدکنندگانی است که محصولات خود را نظیر سیستم عامل و یا سرویس دهنده وب، بصورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌‌دهند (لینوکس و Apache نمونه‌هایی در این زمینه می‌‌باشند). قطعا«رقابت با تولیدکنندگانی که محصول خود را بصورت رایگان در اختیار قرار می‌‌دهند، کار بیسار مشکلی! بوده و می‌‌بایست برای آن تدابیر خاصی اندیشیده گردد. مثلا» قیمت 1،199 دلار برای هر نسخه از سرویس دهنده Windows 2000 Server (شامل ده مجوز دستیابی کاربران)، یک قیمت رقابتی نیست. Windows .NET Web Server، بدنبال پرکردن این خلاء رقابتی است. نسخه فوق در عین حالیکه برخی از ویژگیهای ویندوز را ندارد ولی تمامی ویژگی‌ها و امکانات لازم و مورد نیاز یک سرویس دهنده وب را بخوبی و با قیمت پائین! ارائه می‌‌نماید.
با اینکه تعدادی از سرویس دهندگان NET Enterprise .، بصورت Enterprise Edition در دسترس می‌‌باشند ولی این بدان مفهوم نیست که آنان به Enterprise Server نیاز خواهند داشت. مثلا«SQL Server 2000 Enterprise Edition، میتواند بر روی Windows .NET Standard Server، نصب و اجراء گردد. در این راستا امکان استفاده از SQL ServerClustering، وجود نخواهد داشت، مگر اینکه نسخه Windows .NET Enterprise Server، نصب گردد. Windows .NET Server، نسخه‌های شصت و چهار بیتی خود را بمنظور حمایت از پردازنده جدید Itanium، شرکت اینتل نیز ارائه نموده است. صرفا» نسخه‌های Enterprise و Datacenter بصورت 64 بیتی، ارائه شده اند. کامپیوترهای Itanium که بر روی آنها Windows .NET Enterprise Server اجراء می‌‌گردد، قادر به حمایت از شصت و چهار گیگابایت حافظه اصلی می‌‌باشند. بر روی کامپیوترهای فوق در صورتیکه نسخه Datacenter نصب شده باشد، امکان استفاده از حداکثر 128 گیگابایت حافطه وجود خواهد داشت.
Windows Vista
ویندوز ویستا ویژگیهای دیداری فوق‌العاده‌ای مانند پنجره‌‌های نیمه‌شفاف و ابزارهای قدرتمندتر جهت جستجوی فایلها دارد ولی تا به حال در مورد بهبود امنیت در ویستا و توانایی آن در ارتباط بهتر با وسایل دستی قابل‌حمل ،خبری داده نشده است. مایکروسافت از آغاز کار بر روی این سیستم عامل وعده داده بود که شالوده آن را بر سه ستون استوار خواهد کرد.یک موتور گرافیکی به نام Avalon ،یک فن‌آوری جدید به نام indigo که توانایی ارتباط برنامه‌های کامپیوتری و وسایل مختلف را به هم میدهد و یک سیستم ذخیره‌سازی دیتا که قابلیت جستجوی بهنر را ممکن میسازد به نام winFS .ولی در مقام عمل مایکروسافت از زمان‌بندی خود عقب افتاد و تصمیم گرفت از ویژگی winFS چشم بپوشد و این سیستم را به‌صورت یک برنامه الحاقیadds-on بعد از انتشار ویستا عرضه کند.پس از 3 ستون ویندوز بعدی ،هنوز 2ستون پابرجا هستند.
پوسته جدید ویندوز به نام Aero تقریباً تنها نشانه موتور گرافیکی Avalon بود که کارشناسان pcworld در نسخه قبل از بتا با کد 5048مشاهده کردند.در این پوسته دکمه‌ها ،فریمهای پنجره‌ها ،نوارهای عنوان و آیکونها به اشکال متحرک ،سه‌بعدی و گاه نیمه‌شفاف مبدل میشوند.در واقع Aero به رابط گرافیکی interface ویندوز حیات می‌بخشد.
با این که مایکروسافت از winFS صرف‌نظر کرده روی نحوه ارائه فایلها با فرمت NFTS کار کرده و شرایطی را فراهم کرده است که فایلها بر حسب مولف،مدل دوربین(در مورد عکسها)، ژانر و عنوان آلبوم(در مورد فایلهای موسیقی) مرتب شوند.امکان ساخت لیستهای مجازی از فایلها هم فراهم شده است.با این ویژگی می‌‌توان برای مثال همه عکسها و یا فایلهای ورد را بصورت یکحا مشاهده کرد،صرف‌نظر از اینکه در کجا save شده باشند.
ویژگی دیگر این ویندوز ارتباط بهتر با تلفنهای هوشمند،دوربین‌ها و پخش‌کننده‌های صوتی و همچنین بهبود بخشیدن انتقال و هم‌زمان‌سازی synchronization فایلهاست. در نسخه‌ای که تیم pcworld مشاهده کرد ،خبری از مرورگر اینترنتی 7 نبود.البته مایکروسافت وعده داده نسخه بتای این نرم‌افزار را همراه ویستا عرضه کند. با وجود اینکه مایکروسافت برای بالا بردن ضریب ایمنی،ویژگیهایی مانند مانیتورینگ داده‌های خارج سیستم(سرویس‌پک 2 فقط داده‌های داخل سیستم را مانیتور می‌کند.) ،محافظت علیه برنامه‌های مخربmalware و امکان ایجاد اکانت کاربری محدود شده را به ابزارهای امنیتی قبلی اضافه کرده ،ولی در مجموع ابزارهای امنیتی ویستا همانند ویندوز xpمجهز به سرویس پک 2 است. موتور گرافیکی Avalon در سیستم‌های مجهز به کارتهای گرافیکی به‌روز شده امکان میدهد که پنجره‌هایی چرخان،با بافت پشت‌زمینه و یا محو شونده ببینید.به علاوه می‌‌توانید منوها ،نوارهای عنوان و سایر اجزا را به‌صورت نیمه‌شفاف مشاهده کنید. اما در مورد اینکه حداقل امکانات سخت‌افزاری برای تصب و به کارگیری ویندوز ویستا چیست، تا به حال اظهار نظر رسمی صورت نگرفته است و مایکروسافت صرفاً RAM 512 و CPU سریع‌تر از آنچه در سیستم عاملهای قدیمی به کار گرفته می‌شد، را توصیه کرده است. گویا ویستا هم به‌صورت 64 بیتی و هم به‌صورت 32 بیتی منتشر خواهد شد. اما ویژگی دیگری که به تازگی به ویندوز ویستا اضافه شده meeting space است که یک سیستم اشتراک فایل به‌صورت peer to peer است و محیط مجازیی فراهم می‌‌آورد که کاربران را قادر میسازد روی فایلها و دیتاهای به اشتراک گذاشته شده کار کنند.
ویندوز ویستا قرار است که تا انتهای سال 2006 عرضه شود.
بدون شک ویندوز ویستا یکی از پرسر و صدا ترین محصولات مایکروسافت در چند سال اخیر است که قرار است طی آخرین اخبار در اوایل 2007 به بازار ارائه شود.مایکروسافت با استفاده از مجرب ترین برنامه نویسان و امکانات سخت افزاری خود امید دارد تا سیستم عاملی را به بازار عرضه نماید که تا سال ها از حیث از دست دادن بازار سیستم های عامل آسوده خاطر باشد.و همچنین موقعیت رو به رشد سیستم عامل های کدباز لینوکس را دچار تزلزل نماید.سیستم عامل ویستا با تبلیغات و امکانات متفاوتی عرضه شده است به نحوی که مدت هاست کاربران حرفه ای کامپیوتر چشم انتظار ورود آن به بازار هستند.ویستا با استفاده از لگوریتم های پیشرفته ی امنیت و شبکه تا سال ها می تواند نیاز کابران حرفه ای را برطرف سازد.
مایکروسافت پس از عرضه ی ویندوز اکس پی در سال 2001 از نسل بعدی ویندوزخود با اسم رمز لانگهورن خبر داد و اعلام نمود که این سیستم عامل را در سال 2004 به بازار ارائه می کند. البته همانطور که بسیاری حدث می زدند مایکروسافت شرکت وقت شناسی نبود و برای همین است که تا به حال به عرضه ی این سیتم عامل منتظر نشسته ایم.لانگهورن نیز مانند ویندوز اکس پی قبل از عرضه تغییر نام داد و به ویستا مبدل شد. جالب است بدانید که لانگهورن و ویستا و بلاک کامب(نسل بعدی ویندوز پس از ویستا که چندی پیش به ویینا تغییر نام داد) همگی نام های مکان های طبیعی و از این دست هستند. مثلا نام یک صحرا .ویستا نسل جدیدی از سیستم های عامل معروف و فرا گیر ویندوز است که مسیری متفاوت نسبت به سری پیشین خود پیموده است.شاید تاخیر زیاد در ارائه ی این سیتم عامل کاربران جشم انتظار را تا حد زیادی ناراحت کرده باشد ولی این امر آن هم در تولید نرم افزار های بزرگ امری عادی است و از آن جا که مایکروسافت وسواس زیادی در تولید سیستم عاملی بدون نقص دارد باید پیش بینی این تاخیر ها را نیز می کردیم.بیل گیتس می گوید در هنگام ورود سیستم عمل های ویندوز 95,98 و 2000 به ما فشار زیادی وارد شد چرا که اسامی آن ها از مدت ها چیش به جوامع خبری اعلام شده بود و ما موظف بودیم که آن ها را در موعد مقرر که همان نام آن ها بود به بازار عرضه کنیم ولی ما تصمیم داریم که در محیطی آرام و دور از تنش به تولید سیستم عاملی بپردازیم که به نظر خودمان در نوع خود بی نظیر است.بیل گیتس و دیگر مسوولان ویندوز از جمله جیمز آلچین(سردار ویندوز) امید بسیار زیادی به این نگارش از سیستم عامل ویندوز دارند و گیتس می گوید : آرزو دارم که وقتی کاربران حرفه ای برای اولین بار با ویستا کار می کنند انگشت به دهان بمانند. بیل گیتس آدم گزافه گو و کوته فکری نیست و بدون شک این پروژه نیز مانند دیگر پروژه هایی که او پشتوانه ی آن ها بوده است موفق خواهد بود.ویستا سیستم عاملی برای آینده است و مایکروسافت سعی نموده است که تمامی آن چه در نگارش های گذشته ی ویندوز از آن ها با عنوان کاستی یاد می شد در ویستا با نام نقطه ی قوت شناخته شوند.یکی از این مسائل امنیت است اما امنیت با حیطه ی فراتر از آن چه ما از آن می بریم . امنیت ویندوز ویستا از لحاظ جلوگیری از ورود ویروس ها و مقابله با آن ها مبارزه با نفوذگر ها و حفظ و امنیت اطلاعات بی عیب و نقص است و مایکروسافت روی هرچیزی که بر امنیت تاثیر بگذارد پافشاری زیادی کرده است از جمله مرورگر اینترنت اکسپلورر که مایکروسافت بخش گسترش آن را به منظور کنترل بیشتر برای آن و پیشرفت بی دغدغه ی آن پس از مدتی در سال پیش از بخش گسترش ویندوز جدا نمود و همچنین نگارش فایل سیستم وین اف اس که در نوع خود یک دهه از ان تی اف اس جلو است مصادیقی برای این مورد است.مایکروسافت همچنین در ویستا به ظاهر همانند اکس پی اهمیت فوق العاده ای داده است و با طراحی زیبای این ویندوز و ایجاد یک محیط مجازی سه بعدی بر پایه ی دایرکت اکس 9 جذابیت را در سیستم عامل جدید سری ویندوز خود به حد اعلا رسانده است. مایکروسافت در تمامی کنفرانس ها و حضور های خود مبحث ویستا را در صدر قرار داده است و هر روز شاهد پیشرفت این سیستم عامل هستیم.به عنوان مثال در سال 2004 و در کنفرانی توسعه دهندگان مایکروسافت در خاور میانه و در مصر بیل گیتس نیز حضور یافت و در این کنفرانس افراد مشهور مایکروسافت در باره ی برنامه های آینده ی خود بحث کردند و لی هیچکس دید دقیقی از ویستا نداد و وقتی از قاضی مدیر بازار یابی و فروش مایکروسافت در خاورمیانه از این مسئله سوال شد وی گفت این که ما چیزی از ویستا بروز نمی دهیم به این دلیل است که خود دید دقیقی از این سیستم عامل نداریم و حتی در حال اختراع بخش هایی از آنیم بله همه آن چه که شما هم اکنون در باره ی ویندوز ویستا می شنوید ممکن است تا زمان عرضه ی آن به کلی تغییر کند ولی حالا که مایکروسافت چند نسخه ی بتا از این سیستم عامل را عرضه کرده است وضع به کلی تفاوت کرده است و دیگر همه دیدی کلی از این سیستم عامل را دارند. مایکروسافت پس از عرضه ی نسخه ی بتای ویستا و دریافت ایرادات و باگ های آن از سوی تست کنندگان دریافت که برطرف کردن این ایرادات زمان زیادی می برد و برای همین است که طبق آخرین اخبار تایید شده از مایکروسافت این سیستم عامل اگر مشکلی پیش نیاید در اوایل تابستان 2007 یا 86 به بازار ارائه خواهد شد که بسیاری زمانی بیش از این را برای آن رقم می زنند حال آن که نسخه ی اصلی اینترنت اکسپلورر قرار است تا اواخر تابستان امسال وارد بازار گردد.ویستا طوفانی است که می تواند وضعیت فعلی مایکروسافت را تغییر دهد. وضعیتی که هم اکنون با وجود لینوکس و موزیلا و بسیاری موارد دیگر در حال پایین آوردن پادشاهی جادویی مایکروسافت است. سیستم عامل ویندوز ویستا قدرتی دارد که می تواند بسیاری از برنامه های خود مایکروسافت را نیز از رده خارج نماید که از جمله ی آن ها می توان به برنامه های امنیتی این شرکت اشاره نمود. مایکروسافت در حال ارائه نگارش های جدیدی از دیگر محصولات خود است که لایق ویستا باشند دایرکت اکس 10 ,اینترنت اکسپلورر 7و آفیس 2007 نمونه ای از این موارد است. امنیت در این سیستم عامل به موارد فوق الذکر ختم نمی شوند و برنامه نویسان مایکروسافت با استفاده از تلاش های خود موفق به ایجاد تکنولوژی های نوینی در ویستا شده اند که حتی قادر است که از پخش آهنگ ها و فیلم هایی که در خرید آن ها قانون حق کپی در نظر گرفته نشده است جلوگیری نماید.سیستم عامل ویستا دارای سرعتی بی نظیر نسبت به دیگر سیستم عامل های این سری بوده است . کما این که نسخه ی 64 بیتی آن نیز که برای سی پی بو های 64 بیتی طراحی شده است سرعت و قدرتی فراتر از نسخه ی 32 بیتی آن دارا است.به هر حال این طولانی ترین زمان بین ارائه ی دو سیستم عامل توسط مایکروسافت است و به همین بهانه می توانیم منتظر رخ دادی در جامعه ی کامپیوتردر سال آینده باشیم. بهترین کار این است که تا دی ماه 85 به انتظار این ویرایش پرسروصدا و بی شک بی نظیر ویندوز بنشینیم
ویندوز، در زمرهٔ سیستم‌عاملهای چندوظیفه‌ای (Multi-task) به شمار می‌رود و قابلیت اجرای هم‌زمان چندین برنامه را دارد.
ویندوز، اکثر امکانات خود را از طریق واسط کاربری گرافیکی (GUI) عرضه می‌کند. در محیط گرافیکی ویندوز، هر برنامه، در یک کادر یا قاب مشخص اجرا میشود که اصطلاحاً آن را پنجره می‌نامند؛ کاربر میتواند پنجره‌ها را جابه‌جا کرده و یا اندازه آنها را تغییر دهد. همچنین، برای خروج از یک برنامه هم میتواند پنجرهٔ حاملِ آن برنامه را ببندد.
ویندوز حاوی ساختارهای داخلی شبکه‌ای است که به کاربر امکان میدهد تا اگر به شبکه‌ای متصل بود فایلها و داده‌های خود را به اشتراک گذارد. در یک تشکیلات بزرگ، clientهای ویندوز برخی به سرورهای یونیکس و NetWare متصل میشوند. نسخه‌های سرور این سیستم عامل (ویندوز ان‌تی و ۲۰۰۰ و ویندوز پروفشنال اکس‌پی) قابلیت کنترل شبکه‌های کوچک تا بزرگ را با امکانات وسیع دارند.
تاریخچه
اولین نسخهٔ ویندوز در سال ۱۹۸3 عرضه شد (ویندوز ۱.۰). این سیستم‌عامل، یک واسط کاربری گرافیکی و محیطی پنجره‌ای را تحت سیستم عامل دیسکی یا همان DOS فراهم می‌ساخت. ویندوز ۲.۰ نیز در سال ۱۹۹۷ به عنوان ارتقایی (upgrade) بر این سیستم‌عامل روانهٔ بازار شد. این نسخه، بعداً با خصوصیاتی جدید مانند قابلیت روهم قرار گرفتن پنجره‌ها بنام ویندوز/۲۸۶ و بعد ویندوز/۳۸۶ ارایه شد. در سال ۱۹۹۲، ویندوز ۳.۰ ارایه شد که نسبت به نسخه‌های قبلی، بسیار متحول شده بود. در سال ۱۹۹۵، شرکت مایکروسافت با ارایه ویندوز ۹۵ تحولی را در ویندوز و سیستم‌عاملهای کامپیوترهای شخصی بوجود آورد. روند ارایه و بهینه‌سازی این سیستم‌عامل، همچنان با ویندوز ۹۸، ME و XP، برای رایانه‌های شخصی و ویندوز NT و ۲۰۰۰ برای شبکه‌ها ادامه یافت. امروزه، ویندوز، مشهورترین و پرمصرفترین سیستم‌عامل جهان به شمار می‌رود. مایکروسافت با بروزرسانی و بهینه‌سازی این سیستم‌عامل قصد دارد تا تمام توقعات کاربران از یک سیستم‌عامل مناسب برآورده سازد.
امنیت
امنیت در سیستم‌عامل ویندوز از مهم‌ترین نقاط ضعف آن بوده است. تحقیقی که تحت نظر کوین میتنیک انجام شد نشان داد که یک سیستم Windows XP حفاظت نشده در اینترنت تنها ۴ دقیقه دوام آورد. همچنین طبق آمار ۸۰٪ از کاربران Windows حداقل به یک ویروس یا نرم‌افزار جاسوس آلوده هستند.
OS/2 تا Windows
در سال 1985 مایکروسافت و IBM با هم برای درست کردن و گسترش دادن OS/2 شریک شدند. OS/2 وارد بازار شد با یک سخت افزار که طراحی آن متعلق به IBM بود و PS/2 نام داشت. کمی بعد در فبریه سال 1986 مایکروسافت دوباره به واشنگتن(ردموند) تغییر مکان داد. یک ماه بعد کمپانی عمومی شد و 61 میلیون دلار در $21.00 در هر سهم بدست آورد. درسال 1989، مایکروسافت در Comdex فراخوان انتشار Windows 3.0 را در سال 1991 داد. در 16 می‌‌سال 1991 بیل گیتس به کارمندان مایکروسافت از جدایی از OS/2 خبر داد و از آن به بعد مایکروسافت روی محصول خود Windows و Windows NT kernel زوم کرد. بعضی از کسانی که با ویندوز مخالف بودند سورپرایز شدند و شروع به گفتن آن کردند که مایکروسافت در حال انجام یک فعالیت غلط است. ولی بعد از انتشار ویندوز ورق برگشت و کاربران OS/2 به سرعت کاهش یافت و کاربران ویندوز با سرعت هر چه تمام تر افزایش یافت و تبدیل به بهترین برنامه برای PC شد. بعضی از عقاید بر این اساس بود که علم درونی ویندوز کرنل رقیب هایش را نابود میسازد و چنین هم شد. سپس در این حین کمپانی، نرم افزار آفیس را منتشر کرد که حاکم تمام در بیزینس شد و تمام رقبا را عقب زد.
Windows 95
نسخه ویندوزی از مایکروسافت که در سال 1995 ساخته شد. ویندوز 95 ماندگاری زیادی نداشت و اکنون تعداد معدودی از این سیستم عامل استفاده می‌‌کنند.
Windows 98
نسخه ویندوزی از مایکروسافت که در سال 1998 ساخته شد و در واقع نسخه به روز شده ویندوز 95 می‌‌باشد. (این ویندوز Memphis هم نامیده میشود) استفاده از این ویندوز به طور گسترده در جهان وجود داشت و هم اکنون هم مورد استفاده می‌‌باشد. از امکانات این می‌‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
•مرورگر مستقل مایکروسافت
•توانایی فرستادن و گرفتن نامه‌های الکترونیکی
•گرافیک 32 بیتی (FAT32)
•حمایت کردن USB
•حمایت کردن DVD
Windows ME
Windows Millenium Edition نسخه به روز شده ویندوز 98 که در سال 1999 و 2000 عرضه شد. نسخه ویندوزی از مایکروسافت که در سال 1998 ساخته شد و در واقع نسخه به روز شده ویندوز 95 می‌‌باشد. (این ویندوز Memphis هم نامیده میشود) استفاده از این ویندوز به طور گسترده در جهان وجود داشت و هم اکنون هم مورد استفاده می‌‌باشد.
Windows NT
سیستم عاملی که در سال 1993 توسط شرکت مایکروسافت ، ارائه گردید. Windows NT بر خلاف ویندوز به وجود سیستم MS-DOSوابسته نیست به عبارت دیگر یک سیستم عامل خودکفا بوده و یک رابط گرافیکی کاربر دارد. Windows NT یک سیستم عامل چند وظیفه‌ای 32 بیتی با ویژگیهای شبکه سازی، چند پردازشی قرینه ای، بندکشی و امنیتی می باشد. این سیستم عامل بر روی سخت افزارهای متنوعی از جمله سیستم‌های برپایه ریزپردازنده‌های 80386 و 80486 و پنتیوم اینتل، ریزپردازنده‌های DEC AlphaAXP، ریزپردازنده‌ای MIPS، و همچنین در کامپیوترهای چند پردازنده‌ای به اجرا در می‌آید. Windows NT تا 4 گیگا بایت حافظه مجازی را تحت پشتیبانی قرار داده و میتواند برنامه‌های کاربردی OS/2، MS-DOSو POCIX××××× را به اجرا درآورد.
Windows 2000
سیستم عاملی برای کامپیوترهای سرور که توسط مایکروسافت در سال 2000 عرضه شد.
خانواده Windows 2000 Server
سرویس دهندگان NET Enterprise .، بر خلاف نام خود که ممکن است این تصور را ایجاد نمایند که صرفا" نیازمند استفاده از Windows .NET Server 2003 می‌‌باشند، می‌‌توانند بر روی خانواده بزرگ Windows 2000 Server اجراء گردند. لازم به یادآوری است که برخی از سرویس دهندگان NET Enterprise .، نظیر Exchange Server 2000، بر روی نسخه‌های Windows .NET Server 2003، اجراء نخواهند شد. برخی از سرویس دهندگان موجود NET Enterprise .، همچنان بر روی نسخه ویندوز NT server 4.0 اجراء می‌‌گردند، این نوع سرویس دهندگان دارای ویرایش‌های خاصی می‌‌باشند که امکان استفاده از ActiveDirectory را برای آنان فراهم می‌‌نماید. تعداد نرم افزارها و محصولاتی که می‌‌توان آنها را بر روی Windows NT اجراء نمود، بتدریج به سمت صفر میل خواهد کرد. در این مقاله فرض میشود که شما حداقل از نسخه Windows 2000 Server، استفاده می‌‌نمائید. ویندوز 2000 دارای سه نسخه متفاوت سرویس دهنده است. تعداد نسخه‌های فوق را می‌‌توان از لحاظ فنی به چهار نسخه نیز تعمیم داد .(در صورتیکه سیستم عامل سرویس گیرنده Windows 2000 Professional را نیز در نظر بگیریم). هر نسخه بمنظور اهدافی خاص طراحی و دارای مجموعه‌ای ازپتانسیل‌ها و قابلیت‌های مختص بخود است . نسخه استاندارد سرویس دهنده 2000، «Windows 2000 Server»، نامیده میشود. نسخه فوق، نسخه پایه سیستم عامل بوده و شامل تمامی قابلیت‌ها و پتانسیل‌های لازم و مورد نیاز سرویس دهندگان NET Enterprise .، است. هر کامپیوتر مبتنی بر سیستم عامل Windows 2000 Server دارای ویژگیهایی نظیر: یک کنترل کننده Domain مربوط به ActiveDirectory و سرویس‌های ارتباطی شبکه است. نسخه فوق، دارای محدودیت‌های مختص بخود است. حمایت از حداکثر چهار پردازنده و چهار گیگابایت حافطه اصلی (RAM)، نمونه‌هایی از محدودیت‌های نسخه فوق، می‌‌باشد. زمانیکه برنامه‌ها اجراء می‌‌گردند به آنها یک فضاء ثابت حافظه و بمیزان دو گیگا بایت نسبت داده میشود. در صورتیکه کامپیوتر دارای حافظه فیزیکی کمتری باشد، سیستم عامل از فضائی بر روی دیسک که Swap file و یا page file نامیده میشود برای ایجاد حافظه مجازی، استفاده می‌‌نماید.
Windows 2000 Datacenter Server
نسخه جامع و بسیار بزرگ ویندوز 2000، Windows 2000 Datacenter Server نامیده میشود. این نسخه حداکثر شصت و چهار گیگابایت حافظه اصلی (RAM) و سی و دو پردازنده را حمایت می‌‌نماید. نسخه فوق دارای تمامی قابلیت‌های کلاسترینگ نسخه Advanced Server و سایر پتانسیل‌های استاندارد می‌‌باشد. از نسخه فوق ،در محیط‌هایی با قابلیت‌های محاسباتی و عملیاتی بسیار بالا، استفاده می‌‌گردد. علاوه بر آمار شگفت انگیز نسخه فوق در رابطه با میزان حافظه و تعداد پردازنده، ماکروسافت ادعا نموده است که زمان فعالیت بدون خرابی (Uptime) سیستم عامل فوق، 99.999 % است. در صورتیکه قصد تهیه این نسخه ویندوز را داشته و بدنبال قیمت آن می‌‌باشید، هرگز در این راه موفق نخواهید شد. چون شما نمی‌توانید نسخه‌ای از آن را خریداری نمائید. ماکروسافت، صرفا«نسخه فوق را به تولید کنندگان سخت افزار سرویس دهنده (معمولا» OEM نامیده شده و اقتباس شده از Original Equipment Manufactures است) عرضه می‌‌نماید. شرکت‌های تولید کننده، پیکربندهای خاصی را در رابطه با سخت افزار سرویس دهنده انجام و بمنظور سازگاری با DataCenter Server آن را بررسی، تست و در ادامه سرویس دهندگان فوق، به شرکت‌های متقاضی بهمراه سیستم عامل Datacenter Server فروخته می‌‌گردد. سیستم و نحوه پشتیبانی Datacenter، نسبت به سایر نسخه‌های ویندوز نیز متفاوت است. ماکروسافت حمایت فنی مستقیمی در رابطه با نسخه فوق را ارائه نمی‌دهد. در مقابل، OEM، کانال ارتباطی و پشتیبانی لازم را با مشتریان مربوطه، برقرار خوادهد کرد. یکی از نکات مهم پشتیبانی Datacenter، عدم مجاز بودن اعمال تغییرات و اصلاح پیکربندی سخت افزار سرویس دهنده، بدون کسب مجوز لازم از OEM است.
Windows 2000 Advanced Server
این نسخه، شامل تمامی ویژگی‌ها و پتانسیل‌های نسخه Windows 2000 Server بعلاوه امکانات اضافه دیگری است. نسخه فوق، نیز دارای محدودیت‌های خاص خود است. حمایت از حداکثر هشت پردازنده و هشت گیگابایت حافظه، نمونه‌هایی در این زمینه می‌‌باشند. این نسخه، تغییراتی را درارتباط با مدل حافظه استفاده شده توسط برنامه ها، ایجاد نموده است. در این راستا سه گیگابایت ارائه و صرفا«از یک گیگا بایت برای سیستم عامل، استفاده میشود. بدین ترتیب، برنامه‌های بزرگی نظیر SQL Serevr، از مزایای حافظه RAM بخوبی بهره مند خواهند شد. نسخه فوق، همچنین دارای امکاناتی نظیر: کلاسترینگ (Clustering) و Network Load Balancing Service، است. با اینکه اکثر سرویس دهندگان NET Enterprise .، بصورت نسخه Enterprise Edition در دسترس می‌‌باشند، ولی این بدین مفهوم نیست که آنان نیازمند استفاده از نسخه Advanced Server می‌‌باشند. مثلا» Exchange Sever Enterprise Edition، قادر به اجراء بر روی Windows 2000 Server است (در چنین حالتی، نمی‌توان از امکان کلاسترینگ Exchange استفاده گردد، مگر اینکه آن را بر روی نسخه Advanced Server نصب نمود).
Windows XP
آخرین محصول مایکروسافت تا پایان سال 2002 که سیستم عاملی بسیار قوی و زیبا می‌‌باشد و برای کار با internet مناسب می‌‌باشد .
Windows NET Server 2003
خانواده Windows .NET Server 2003 Windows .NET Server 2003، آخرین نسخه‌های تولید شده در رابطه با محصولات ویندوز شرکت ماکروسافت، بوده و نسخه بعدی خانواده Windows 2000، می‌‌باشند. تمام نسخه‌های Windows .NET Server 2003، شامل گزینه‌های رابط کاربرWindows XP و یا themes نیستند. این بدین علت است که themes نیازمند منابع اضافه‌ای است و برای یک سرویس دهنده مناسب بنظر نمی‌رسد، منابع را صرف انجام چنین عملیاتی آنهم در رابطه با بخش رابط کاربر بر روی سرویس دهنده نماید. بنابراین زمانیکه سیستم را با استفاده از ویندوز 2003، برای اولین مرتبه راه اندازی می‌‌نمائید، از اینترفیس آن تعجب نکنید .(اینترفیس ویندوز 2000 را در مقابل اینترفیس جدید XP مشاهده، خواهید کرد). خانواده Windows .NET Sever 2003 دارای چهار نسخه متفاوت است:
Windows .NET Server 2003 ،Web Edition، یک نسخه مناسب، سریع و ارزان! برای پلات فرم مبتنی بر سرویس دهنده وب است.
Windows .NET Server 2003 ،Standard Edition، که معادل Windows 2000 Server است.
Windows .NET Server 2003 ،Enterprise Edition. که معادل Windows 2000 AdvancedSever است.
Windows .NET Server 2003 ،Datacenter Edition. که معادل Windows 2000Datacenter Server است.
ماکروسافت، نام Windows .NET Server 2003 را دو مرتبه قبل از عرضه آن تغییر داده است. (Windows 2002 به Windows .NET Server و سپس به Windows .NET Server 2003). در ادامه ما همچنان از اسامی کوتاه نظیر Windows .NET Standard Server نسبت به نام رسمی Windows .NET Server 2003 Standard Edition، استفاده خواهیم کرد.
با معرفی Windows .NET Web Server 2003، ماکروسافت قانون (بدعت) مربوط به انتخاب یک نسخه بمنظور یک کار خاص را تغییر داده است. Windows .NET Standard Sever، همچنان اولین گزینه برای اکثر برنامه‌ها است. Enterprise Server، امکانات مناسبی را در رابطه با حافظه و کلاسترینگ، اضافه نموده است .نسخه Datacenter همچنان در اختیار OEM گذاشته میشود(همانطور که دررابطه با ویندوز 2000 عمل می‌‌گردید). Windows .NET Web Server، یک ایده جدید بوده و هدف آن رقابت در جهت ارائه یک سرویس دهنده وب با قیمت مناسب! با سایر تولیدکنندگانی است که محصولات خود را نظیر سیستم عامل و یا سرویس دهنده وب، بصورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌‌دهند (لینوکس و Apache نمونه‌هایی در این زمینه می‌‌باشند). قطعا«رقابت با تولیدکنندگانی که محصول خود را بصورت رایگان در اختیار قرار می‌‌دهند، کار بیسار مشکلی! بوده و می‌‌بایست برای آن تدابیر خاصی اندیشیده گردد. مثلا» قیمت 1،199 دلار برای هر نسخه از سرویس دهنده Windows 2000 Server (شامل ده مجوز دستیابی کاربران)، یک قیمت رقابتی نیست. Windows .NET Web Server، بدنبال پرکردن این خلاء رقابتی است. نسخه فوق در عین حالیکه برخی از ویژگیهای ویندوز را ندارد ولی تمامی ویژگی‌ها و امکانات لازم و مورد نیاز یک سرویس دهنده وب را بخوبی و با قیمت پائین! ارائه می‌‌نماید.
با اینکه تعدادی از سرویس دهندگان NET Enterprise .، بصورت Enterprise Edition در دسترس می‌‌باشند ولی این بدان مفهوم نیست که آنان به Enterprise Server نیاز خواهند داشت. مثلا«SQL Server 2000 Enterprise Edition، میتواند بر روی Windows .NET Standard Server، نصب و اجراء گردد. در این راستا امکان استفاده از SQL ServerClustering، وجود نخواهد داشت، مگر اینکه نسخه Windows .NET Enterprise Server، نصب گردد. Windows .NET Server، نسخه‌های شصت و چهار بیتی خود را بمنظور حمایت از پردازنده جدید Itanium، شرکت اینتل نیز ارائه نموده است. صرفا» نسخه‌های Enterprise و Datacenter بصورت 64 بیتی، ارائه شده اند. کامپیوترهای Itanium که بر روی آنها Windows .NET Enterprise Server اجراء می‌‌گردد، قادر به حمایت از شصت و چهار گیگابایت حافظه اصلی می‌‌باشند. بر روی کامپیوترهای فوق در صورتیکه نسخه Datacenter نصب شده باشد، امکان استفاده از حداکثر 128 گیگابایت حافطه وجود خواهد داشت.
Windows Vista
ویندوز ویستا ویژگیهای دیداری فوق‌العاده‌ای مانند پنجره‌‌های نیمه‌شفاف و ابزارهای قدرتمندتر جهت جستجوی فایلها دارد ولی تا به حال در مورد بهبود امنیت در ویستا و توانایی آن در ارتباط بهتر با وسایل دستی قابل‌حمل ،خبری داده نشده است. مایکروسافت از آغاز کار بر روی این سیستم عامل وعده داده بود که شالوده آن را بر سه ستون استوار خواهد کرد.یک موتور گرافیکی به نام Avalon ،یک فن‌آوری جدید به نام indigo که توانایی ارتباط برنامه‌های کامپیوتری و وسایل مختلف را به هم میدهد و یک سیستم ذخیره‌سازی دیتا که قابلیت جستجوی بهنر را ممکن میسازد به نام winFS .ولی در مقام عمل مایکروسافت از زمان‌بندی خود عقب افتاد و تصمیم گرفت از ویژگی winFS چشم بپوشد و این سیستم را به‌صورت یک برنامه الحاقیadds-on بعد از انتشار ویستا عرضه کند.پس از 3 ستون ویندوز بعدی ،هنوز 2ستون پابرجا هستند.
پوسته جدید ویندوز به نام Aero تقریباً تنها نشانه موتور گرافیکی Avalon بود که کارشناسان pcworld در نسخه قبل از بتا با کد 5048مشاهده کردند.در این پوسته دکمه‌ها ،فریمهای پنجره‌ها ،نوارهای عنوان و آیکونها به اشکال متحرک ،سه‌بعدی و گاه نیمه‌شفاف مبدل میشوند.در واقع Aero به رابط گرافیکی interface ویندوز حیات می‌بخشد.
با این که مایکروسافت از winFS صرف‌نظر کرده روی نحوه ارائه فایلها با فرمت NFTS کار کرده و شرایطی را فراهم کرده است که فایلها بر حسب مولف،مدل دوربین(در مورد عکسها)، ژانر و عنوان آلبوم(در مورد فایلهای موسیقی) مرتب شوند.امکان ساخت لیستهای مجازی از فایلها هم فراهم شده است.با این ویژگی می‌‌توان برای مثال همه عکسها و یا فایلهای ورد را بصورت یکحا مشاهده کرد،صرف‌نظر از اینکه در کجا save شده باشند.
ویژگی دیگر این ویندوز ارتباط بهتر با تلفنهای هوشمند،دوربین‌ها و پخش‌کننده‌های صوتی و همچنین بهبود بخشیدن انتقال و هم‌زمان‌سازی synchronization فایلهاست. در نسخه‌ای که تیم pcworld مشاهده کرد ،خبری از مرورگر اینترنتی 7 نبود.البته مایکروسافت وعده داده نسخه بتای این نرم‌افزار را همراه ویستا عرضه کند. با وجود اینکه مایکروسافت برای بالا بردن ضریب ایمنی،ویژگیهایی مانند مانیتورینگ داده‌های خارج سیستم(سرویس‌پک 2 فقط داده‌های داخل سیستم را مانیتور می‌کند.) ،محافظت علیه برنامه‌های مخربmalware و امکان ایجاد اکانت کاربری محدود شده را به ابزارهای امنیتی قبلی اضافه کرده ،ولی در مجموع ابزارهای امنیتی ویستا همانند ویندوز xpمجهز به سرویس پک 2 است. موتور گرافیکی Avalon در سیستم‌های مجهز به کارتهای گرافیکی به‌روز شده امکان میدهد که پنجره‌هایی چرخان،با بافت پشت‌زمینه و یا محو شونده ببینید.به علاوه می‌‌توانید منوها ،نوارهای عنوان و سایر اجزا را به‌صورت نیمه‌شفاف مشاهده کنید. اما در مورد اینکه حداقل امکانات سخت‌افزاری برای تصب و به کارگیری ویندوز ویستا چیست، تا به حال اظهار نظر رسمی صورت نگرفته است و مایکروسافت صرفاً RAM 512 و CPU سریع‌تر از آنچه در سیستم عاملهای قدیمی به کار گرفته می‌شد، را توصیه کرده است. گویا ویستا هم به‌صورت 64 بیتی و هم به‌صورت 32 بیتی منتشر خواهد شد. اما ویژگی دیگری که به تازگی به ویندوز ویستا اضافه شده meeting space است که یک سیستم اشتراک فایل به‌صورت peer to peer است و محیط مجازیی فراهم می‌‌آورد که کاربران را قادر میسازد روی فایلها و دیتاهای به اشتراک گذاشته شده کار کنند.
ویندوز ویستا قرار است که تا انتهای سال 2006 عرضه شود.
بدون شک ویندوز ویستا یکی از پرسر و صدا ترین محصولات مایکروسافت در چند سال اخیر است که قرار است طی آخرین اخبار در اوایل 2007 به بازار ارائه شود.مایکروسافت با استفاده از مجرب ترین برنامه نویسان و امکانات سخت افزاری خود امید دارد تا سیستم عاملی را به بازار عرضه نماید که تا سال ها از حیث از دست دادن بازار سیستم های عامل آسوده خاطر باشد.و همچنین موقعیت رو به رشد سیستم عامل های کدباز لینوکس را دچار تزلزل نماید.سیستم عامل ویستا با تبلیغات و امکانات متفاوتی عرضه شده است به نحوی که مدت هاست کاربران حرفه ای کامپیوتر چشم انتظار ورود آن به بازار هستند.ویستا با استفاده از لگوریتم های پیشرفته ی امنیت و شبکه تا سال ها می تواند نیاز کابران حرفه ای را برطرف سازد.
مایکروسافت پس از عرضه ی ویندوز اکس پی در سال 2001 از نسل بعدی ویندوزخود با اسم رمز لانگهورن خبر داد و اعلام نمود که این سیستم عامل را در سال 2004 به بازار ارائه می کند. البته همانطور که بسیاری حدث می زدند مایکروسافت شرکت وقت شناسی نبود و برای همین است که تا به حال به عرضه ی این سیتم عامل منتظر نشسته ایم.لانگهورن نیز مانند ویندوز اکس پی قبل از عرضه تغییر نام داد و به ویستا مبدل شد. جالب است بدانید که لانگهورن و ویستا و بلاک کامب(نسل بعدی ویندوز پس از ویستا که چندی پیش به ویینا تغییر نام داد) همگی نام های مکان های طبیعی و از این دست هستند. مثلا نام یک صحرا .ویستا نسل جدیدی از سیستم های عامل معروف و فرا گیر ویندوز است که مسیری متفاوت نسبت به سری پیشین خود پیموده است.شاید تاخیر زیاد در ارائه ی این سیتم عامل کاربران جشم انتظار را تا حد زیادی ناراحت کرده باشد ولی این امر آن هم در تولید نرم افزار های بزرگ امری عادی است و از آن جا که مایکروسافت وسواس زیادی در تولید سیستم عاملی بدون نقص دارد باید پیش بینی این تاخیر ها را نیز می کردیم.بیل گیتس می گوید در هنگام ورود سیستم عمل های ویندوز 95,98 و 2000 به ما فشار زیادی وارد شد چرا که اسامی آن ها از مدت ها چیش به جوامع خبری اعلام شده بود و ما موظف بودیم که آن ها را در موعد مقرر که همان نام آن ها بود به بازار عرضه کنیم ولی ما تصمیم داریم که در محیطی آرام و دور از تنش به تولید سیستم عاملی بپردازیم که به نظر خودمان در نوع خود بی نظیر است.بیل گیتس و دیگر مسوولان ویندوز از جمله جیمز آلچین(سردار ویندوز) امید بسیار زیادی به این نگارش از سیستم عامل ویندوز دارند و گیتس می گوید : آرزو دارم که وقتی کاربران حرفه ای برای اولین بار با ویستا کار می کنند انگشت به دهان بمانند. بیل گیتس آدم گزافه گو و کوته فکری نیست و بدون شک این پروژه نیز مانند دیگر پروژه هایی که او پشتوانه ی آن ها بوده است موفق خواهد بود.ویستا سیستم عاملی برای آینده است و مایکروسافت سعی نموده است که تمامی آن چه در نگارش های گذشته ی ویندوز از آن ها با عنوان کاستی یاد می شد در ویستا با نام نقطه ی قوت شناخته شوند.یکی از این مسائل امنیت است اما امنیت با حیطه ی فراتر از آن چه ما از آن می بریم . امنیت ویندوز ویستا از لحاظ جلوگیری از ورود ویروس ها و مقابله با آن ها مبارزه با نفوذگر ها و حفظ و امنیت اطلاعات بی عیب و نقص است و مایکروسافت روی هرچیزی که بر امنیت تاثیر بگذارد پافشاری زیادی کرده است از جمله مرورگر اینترنت اکسپلورر که مایکروسافت بخش گسترش آن را به منظور کنترل بیشتر برای آن و پیشرفت بی دغدغه ی آن پس از مدتی در سال پیش از بخش گسترش ویندوز جدا نمود و همچنین نگارش فایل سیستم وین اف اس که در نوع خود یک دهه از ان تی اف اس جلو است مصادیقی برای این مورد است.مایکروسافت همچنین در ویستا به ظاهر همانند اکس پی اهمیت فوق العاده ای داده است و با طراحی زیبای این ویندوز و ایجاد یک محیط مجازی سه بعدی بر پایه ی دایرکت اکس 9 جذابیت را در سیستم عامل جدید سری ویندوز خود به حد اعلا رسانده است. مایکروسافت در تمامی کنفرانس ها و حضور های خود مبحث ویستا را در صدر قرار داده است و هر روز شاهد پیشرفت این سیستم عامل هستیم.به عنوان مثال در سال 2004 و در کنفرانی توسعه دهندگان مایکروسافت در خاور میانه و در مصر بیل گیتس نیز حضور یافت و در این کنفرانس افراد مشهور مایکروسافت در باره ی برنامه های آینده ی خود بحث کردند و لی هیچکس دید دقیقی از ویستا نداد و وقتی از قاضی مدیر بازار یابی و فروش مایکروسافت در خاورمیانه از این مسئله سوال شد وی گفت این که ما چیزی از ویستا بروز نمی دهیم به این دلیل است که خود دید دقیقی از این سیستم عامل نداریم و حتی در حال اختراع بخش هایی از آنیم بله همه آن چه که شما هم اکنون در باره ی ویندوز ویستا می شنوید ممکن است تا زمان عرضه ی آن به کلی تغییر کند ولی حالا که مایکروسافت چند نسخه ی بتا از این سیستم عامل را عرضه کرده است وضع به کلی تفاوت کرده است و دیگر همه دیدی کلی از این سیستم عامل را دارند. مایکروسافت پس از عرضه ی نسخه ی بتای ویستا و دریافت ایرادات و باگ های آن از سوی تست کنندگان دریافت که برطرف کردن این ایرادات زمان زیادی می برد و برای همین است که طبق آخرین اخبار تایید شده از مایکروسافت این سیستم عامل اگر مشکلی پیش نیاید در اوایل تابستان 2007 یا 86 به بازار ارائه خواهد شد که بسیاری زمانی بیش از این را برای آن رقم می زنند حال آن که نسخه ی اصلی اینترنت اکسپلورر قرار است تا اواخر تابستان امسال وارد بازار گردد.ویستا طوفانی است که می تواند وضعیت فعلی مایکروسافت را تغییر دهد. وضعیتی که هم اکنون با وجود لینوکس و موزیلا و بسیاری موارد دیگر در حال پایین آوردن پادشاهی جادویی مایکروسافت است. سیستم عامل ویندوز ویستا قدرتی دارد که می تواند بسیاری از برنامه های خود مایکروسافت را نیز از رده خارج نماید که از جمله ی آن ها می توان به برنامه های امنیتی این شرکت اشاره نمود. مایکروسافت در حال ارائه نگارش های جدیدی از دیگر محصولات خود است که لایق ویستا باشند دایرکت اکس 10 ,اینترنت اکسپلورر 7و آفیس 2007 نمونه ای از این موارد است. امنیت در این سیستم عامل به موارد فوق الذکر ختم نمی شوند و برنامه نویسان مایکروسافت با استفاده از تلاش های خود موفق به ایجاد تکنولوژی های نوینی در ویستا شده اند که حتی قادر است که از پخش آهنگ ها و فیلم هایی که در خرید آن ها قانون حق کپی در نظر گرفته نشده است جلوگیری نماید.سیستم عامل ویستا دارای سرعتی بی نظیر نسبت به دیگر سیستم عامل های این سری بوده است . کما این که نسخه ی 64 بیتی آن نیز که برای سی پی بو های 64 بیتی طراحی شده است سرعت و قدرتی فراتر از نسخه ی 32 بیتی آن دارا است.به هر حال این طولانی ترین زمان بین ارائه ی دو سیستم عامل توسط مایکروسافت است و به همین بهانه می توانیم منتظر رخ دادی در جامعه ی کامپیوتردر سال آینده باشیم. بهترین کار این است که تا دی ماه 85 به انتظار این ویرایش پرسروصدا و بی شک بی نظیر ویندوز بنشینیم